Als je een tuin hebt, kun je de dieren extra goed helpen. Wat te denken van struiken of planten die in de winter nog bessen of vruchten dragen? Nestkastjes neerzetten of ophangen voor vogels, vlinders, bijen, vleermuizen en zelfs egels is ook een optie. Nog eenvoudiger is het om schuilplaatsen en verstop-plekken te maken voor egels en eekhoorns: laat takken en bladeren liggen in je tuin. Je kunt deze dieren helpen in de winter en ik vertel je vandaag hoe.

Zo kun je wilde dieren helpen in de winter
Wil je deze tips bewaren? Pin deze afbeelding dan op je eigen bord.

In je tuin leven meer dieren dan je wellicht doorhebt. Ze zoeken voedsel of overwinteren er.

Je kunt deze dieren helpen in de winter

Hoewel de tuin (of balkon) voor ons meer een soort van toevluchtsoord is om te ontspannen, is het een habitat voor onder andere eekhoorns, egels, bijen & co. Als dierenvriend kun je niet alleen deze dieren de winter door helpen, maar ook zorgen dat ze jouw vriend worden en in je tuin blijven.

Eekhoorn – de schattige klauteraar

Eekhoorns zijn behendige klimmers, alleseters en ongediertebestrijders. Ze bouwen hun nest hoog in de bomen en zijn zelfs in de winter actief.

Iedereen houdt van deze levendige knaagdieren. De eekhoorn leeft niet langer alleen in bossen, maar ook in privé-tuinen. Met uitzondering van wat planten, die ze graag lusten of een voederkast in de tuin, help je de eekhoorn de winter door, door rommel. Wanneer je tuin spic en span is, zal de eekhoorn niet snel komen. Hij heeft er namelijk letterlijk ‘niets te zoeken’.

Wanneer deze kleine zoogdieren bladeren en takken in je tuin vinden, kunnen ze er nesten mee bouwen. Bewaar dus wat snoeigoed en bladeren ergens in je tuin op een hoop, in plaats van alles keurig op te ruimen.

Bovendien helpt dit ook andere tuingasten zoals de egel.

TIP
Vaak verdrinken eekhoorns in zwembaden of regentonnen. Een deksel, rooster of een net beschermt niet alleen de dieren hiervoor, maar houdt ook het water schoon.

Zangvogel – de musicus van de tuin

Een voorjaar zonder kwetterende vogels kunnen we ons niet voorstellen, toch? Dat hoeft ook niet, omdat we veel kunnen doen voor onze gevleugelde vrienden.

Nestkasten en vogelhuisjes zijn een ideale broedplaats voor mezen, boomklevers en mussen. Andere soorten, zoals de merel of de vink, help je als je een dichte haag of een boom in de tuin plant.

Zodat vogelouders voldoende voedsel voor hun kuikens (ja, zo heten jonge vogels) vinden, moeten er zoveel mogelijk insecten in de tuin leven. Degenen die op natuurlijke wijze en zonder gif tuinieren, zullen er bijna automatisch voor zorgen. Als je, als vogelvriend, ook het snoeien aan wilt passen om de vogels te helpen dan snoei je de bomen pas in februari. En de zomer-snoei doe je dan pas vanaf eind juni.

TIP
Vogels vliegen vaak tegen de ramen en verwonden zichzelf of kunnen zelfs sterven. Trek daarom, indien mogelijk, bijvoorbeeld als je toch niet thuis bent, de gordijnen dicht.

Bij en hommel – de hardwerkende bestuivers

Hun zoemen brengt de tuin tot leven en ze zijn hoe dan ook noodzakelijk en nuttig. Als je wilt dat bijen en hommels zoveel mogelijk maanden per jaar stuifmeel en nectar vinden, vul je de borders en bloembedden met vroege, bloeiende planten, zoals krokussen, en laatbloeiers zoals asters.

Als je dan ook nog kiest op de niet-gesloten bloemen, dus bloemen waarbij de meeldraden zichtbaar zijn, ben je automatisch insect-vriendelijke bezig. Na de bloei kun je gewoon de droge stengels en zaadknoppen laten staan, omdat er veel wilde bijen, hommels en andere insecten overwinteren.

TIP
Met zaadbommen zorg je voor bloeiend bijenvoedsel, en/of voor andere insecten.

Egel – de stekelige nachtuil

Zijn geritsel in de struiken van je tuin, in het donker maakt niemand bang. Het maakt mij juist eerder nieuwsgierig.

Als je een egel in de tuin hebt, zet dan een kommetje water (nóóit melk!) neer om te drinken. Vooral in en na de droge zomers zijn natuurlijke waterbronnen schaars.

De egel is een nuttig dier dat veel voor ons opruimt, zoals slakken eten en weggegooid voedsel en fruit.

Egels hebben in de vrije natuur steeds minder plekken waar ze kunnen overwinteren of veilig kunnen nestelen. De grootste bedreiging voor de egel zijn kou en nattigheid gedurende de wintermaanden en het vroege voorjaar. Deze tijd van het jaar zijn ze gevoelig voor lage temperaturen, vocht en overstromingen. En er bestaat het gevaar dat hun nest verstoord wordt.

Biedt egels daarom een droge en beschutte plek waar ze een nest kunnen maken, waar ze kunnen overwinteren en jongen kunnen grootbrengen.

In een natuur(vriende)lijke tuin vindt de egel voldoende materiaal (bladeren en gras) om zijn eigen nest te bouwen onder composthopen, stapels takken, struiken enzovoort. Je kunt een egel echter ook een extra schuilmogelijkheid bieden in de vorm van een ‘huisje’. Deze kun je heel eenvoudig zelf maken.

Egelhuisje

Met wat oude stenen en een stoeptegel bouw je al snel een egelhuis. Vul hem met warme materialen als hooi of houtvezel en mama egel zal je heel dankbaar zijn.

TIP
Als je een robotmaaier gebruikt, doe dat dan alleen overdag in het najaar. ’s Nachts kan deze de egel namelijk verwonden en bovendien kan de egel ’s nachts ongestoord de naaktslakken van je gazon eten.

Vlinder – het vliegende kleurenpalet

Met hun kleurrijke vleugels brengen vlinders een vleugje poëzie in de tuin. Daarom is het de moeite waard om ook hun nakomelingen te helpen. Een onkruid hoop met brandnetels zorgt meestal voor voedsel voor de rupsen van de kleine vos en andere soorten. Als je weinig ruimte of een balkon hebt, zaai dan dille en laat een deel over voor de rupsen van de zwaluwstaart.

Als voedsel voor uitgekomen vlinders zijn alle bloemen die nectar leveren ideaal. Extra vloeistof kan het beste worden neergezet in een ondiepe schaal gevuld met grind en water.

TIP LEES
8 TIPS OM JE TUIN WINTERKLAAR TE MAKEN

Winterverblijven, hier vinden ze het gezellig

  1. In de vorstvrije nissen van een schuur schuilen graag vleermuizen en trekken veel insecten aan.
  2. Zaaddozen en droge stengels van uitgebloeide bloemen zijn vogelvoer en tevens winterverblijven voor veel insectensoorten.
  3. In oude bomen vinden vleermuizen hun slaapplaats.
  4. De aangenaam warme compostplaats is een ideale plaats voor padden.
  5. In kreupelhout, snoeiafval en hopen bladeren overwinteren insecten. Egels vinden hier het bouwmateriaal voor hun winterverblijf.
  6. Struiken en bomen bieden ruimte aan vogels en, afhankelijk van het soort, ook voer.
  7. Dood hout leeft meer dan de naam doet vermoeden en is populair bij egels en insecten.
  8. In en rond de vijver overwinteren libellen en kikkers.
  9. Open (bewerkte) grond biedt het hele jaar door een leefomgeving voor bijen en hommels.
  10. Insecten zoeken beschutting tussen de stenen.
TIP LEES
15 SIMPELE TIPS OM GOEDKOOP DE WINTER DOOR TE KOMEN